Nederland – Politie en Openbaar Ministerie (OM) hebben vandaag in een omvangrijk, internationaal onderzoek een van de grootste illegale marktplaatsen op internet ontmanteld, overgenomen en offline gehaald. Het gaat om Hansa Market. Dat is een van de grootste darkmarkets en op dit moment de populairste op het ‘anonieme’ deel van het internet, het zogenoemde darknet.
Het onderzoek wordt uitgevoerd in nauwe samenwerking met politie- en justitiediensten in Duitsland, Litouwen, de Verenigde Staten en ook Europol. In Nederland is deze week een topverkoper van de marktplaats aangehouden in Krimpen aan den IJssel. Verder is beslag gelegd op rekeningen met in totaal meer dan 1000 bitcoins, omgerekend ongeveer 2 miljoen euro. De bitcoins zijn overgeboekt naar een rekening van het OM.
Infiltratieoperatie
De val van Hansa Market is het sluitstuk van een infiltratieoperatie, waarbij de Nederlandse politie in juni het beheer van de marktplaats in handen kreeg. Dat werd mogelijk na de aanhouding van de twee beheerders van Hansa Market in Duitsland. De twee mannen worden sinds hun arrestatie in voorlopige hechtenis gehouden. Zij mochten uitsluitend contact hebben met hun advocaten. De mannen van 30 en 31 jaar komen uit Siegen in de deelstaat Noordrijn-Westfalen.
Litouwen
De ondergrondse marktplaats bleek te worden gehost op servers in Litouwen. Onmiddellijk na de aanhouding van de beheerders zijn deze servers en bijbehorende infrastructuur in beslag genomen. Vervolgens is een exacte kopie van de marktplaats overgezet op Nederlandse servers. De darknet site kon gewoon bezocht worden door kopers en verkopers, die niet zagen dat het beheer van Hansa Market was overgenomen door politie en OM in Nederland.
Vanaf eind juni hebben het Team High Tech Crime en het Darkweb Team van de politie en OM zicht gekregen op grote aantallen verkopers en kopers, die voornamelijk in harddrugs bleken te handelen. Van kopers en verkopers zijn gebruikersnamen en wachtwoorden onderschept. Gemiddeld werden 1000 bestellingen per dag gedaan in reactie op zo’n 40.000 advertenties. De marktplaats telde vorig jaar 1765 verschillende verkopers. Sinds de overname van het beheer van Hansa Market zijn meer dan 50.000 transacties geteld, vooral voor soft- en harddrugs.
Bestellingen onderschept
De politie onderschepte in de afgelopen weken tienduizenden onversleutelde berichten tussen verkopers en kopers over bestellingen . Bij een groot aantal bestellingen kon ook het afleveradres worden achterhaald. Zo’n 10.000 buitenlandse adressen van kopers op Hansa Market zijn doorgegeven aan Europol.
Meer dan 500 Nederlandse afleveradressen zijn gemeld bij post- en koeriersbedrijven met de bedoeling de leveringen tegen te houden.
Darknet
Op darknet markets wordt op grote schaal gehandeld in merendeels illegale goederen zoals drugs, wapens, kinderporno en gijzelingssoftware. Bekende voorbeelden van dergelijke marktplaatsen zijn Silk Road – in 2013 door de FBI offline gehaald – en Alpha Bay, die eerder deze maand in een internationale politieoperatie onder ging. De ondergang van Alpha Bay is geheim gehouden om het onderzoek naar Hansa Market ongestoord te laten verlopen. Op Hansa Market werden overigens geen wapens of kinderporno verkocht. Nadat de FBI Alpha Bay had neergehaald groeide de drukte op Hansa Martket. Het doel was ontevreden gebruikers van Alpha Bay naar andere marktplaatsen te lokken. Op Hansa Market steeg het aantal bezoekers van 1000 naar 8000 per dag.
Ongrijpbaar
Verkopers en kopers en ook beheerders van illegale marktplaatsen wanen zich vaak ongrijpbaar voor politie en justitie. Door het uitvoeren van strafrechtelijke onderzoeken en strafvervolging van deze criminelen wordt duidelijk dat het dark web helemaal niet zo anoniem is als de gebruikers mogelijk denken. De internationale samenwerking van de Nederlandse politie en het OM en de FBI, Europol, Duitsland en Litouwen is de geloofwaardigheid en betrouwbaarheid van deze markten grote schade toegebracht.
Een belangrijke stap is ook het in beslag nemen van de servers waarop de marktplaatsen worden gehost. Een uniek aspect aan het onderzoek naar Hansa Market was de overname door de politie en het OM in een infiltratieoperatie. Een schat aan verkregen informatie wordt de komende tijd nog verder onderzocht.
Bezoekers van Hansa Market zien vanaf vandaag een introductiepagina (splash page) van de politie met uitleg over het strafrechtelijk onderzoek.
Bron : politie.nl
