Vandaag is het 27 februari 2021. Dit betekent dat COVID-19 of Corona nu precies een jaar lang Nederland in zijn greep heeft. Wij zetten alle grote gebeurtenissen nog eens chronologisch op een rij.
27 februari – Eerste besmetting
Al enkele maanden gaan er nieuwsberichten over een nieuw virus dat opduikt in Wuhan. In de tijdspanne dat het virus zich verspreid, wordt deze nog fors onderschat door het RIVM. Zo zou deze Nederland niet bereiken en is deze niet dusdanig besmettelijk. Wel wordt er rekening gehouden met een mogelijke uitbraak en is er “nauw contact” met organisaties zoals het WHO en ECDC om alle ontwikkelingen te blijven volgen. Ernst Kuipers vertelt nog trots aan tafel van De Wereld Draait Door dat Nederland voorbereid is op een eventueel rampscenario met een virusepidemie.
Toch gebeurt dat op 27 februari 2020 hetgeen wat vrijwel iedereen zag aankomen: de eerste besmetting in Nederland. Een man uit Loon op Zand bleek besmet met het coronavirus. De volgende ochtend wordt het virus ook vastgesteld bij een vrouw uit Diemen. Beiden lijken het te hebben opgelopen in het Italiaanse Lombardije.
Bij een patiënt in Nederland is vanavond #COVID19 vastgesteld. Met labonderzoek is de diagnose bevestigd. De GGD is gestart met contactonderzoek. Meer informatie: https://t.co/80e0vcVakc#coronavirus #ncov #patiënt #virus pic.twitter.com/UGQPIdJ7Tl
— RIVM (@rivm) February 27, 2020
Snelle verspreiding en eerste overlijden
De dagen die volgen met het RIVM steeds nieuwe besmettingen. Vijf dagen na de eerste geconstateerde coronapatiënt staat de teller op 38. Nog eens vier dagen later staat de teller al op 265.
Ook zijn de eerste doden al snel te betreuren. De allereerste patiënt, een 86-jarige man, komt op 6 maart te overlijden. Op 11 maart zijn vijf personen aan het virus overleden. Het RIVM noemt het sterftecijfer dan nog “niet verontrustend”.
Een 86-jarige man die opgenomen was in het Ikazia Ziekenhuis te Rotterdam met #COVID-19 is vandaag overleden. #coronavirushttps://t.co/2wbqZxHROh
— RIVM (@rivm) March 6, 2020
15 maart – Eerste maatregelen vanuit kabinet
Na ruim twee weken na de eerste geconstateerde besmetting stijgt het totaal aantal positief geteste personen met corona naar 1.135. Inmiddels zijn dan acht personen aan het virus overleden.
Inmiddels zijn de zorgen bij het RIVM en de politiek toch fors toegenomen en komt het kabinet met de eerste maatregelen. Zo sluiten scholen en kinderopvangen de deuren en worden vanaf dan voorbereidingen gemaakt voor lessen op afstand. Ook moeten horeca, seksclubs en sport-/fitnessclubs dicht. Coffeeshops worden in eerste instantie gesloten en krijgen te maken met lange wachtrijen, maar worden een dag later toch als ‘cruciaal’ bestempeld. Ook krijgen we voor het eerst te maken met het anderhalve meter afstand bewaren.
18 maart – Minister Bruins wordt onwel
Naarmate de besmettingen oplopen, wordt ook de druk op de politiek alsmaar groter. Dat blijkt helemaal tijdens een debat in de Tweede Kamer over de ontwikkelingen omtrent het virus, als minister Bruno Bruins (Medische Zorg) ineen zakt. Een dag later biedt Bruins zijn ontslag aan bij de Koning en minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) neemt Bruins zijn taken over.
23 maart – Aanscherping maatregelen
Op 23 maart kondigt het kabinet opnieuw strengere maatregelen aan. Vanaf 24 maart moeten ook kappers en andere contactberoepen. Burgemeesters krijgen de bevoegdheid om drukke plekken af te sluiten. Ook worden mensen opgeroepen zo veel mogelijk vanaf huis te werken indien mogelijk.
Augustus – Coronarellen
In augustus verduurt Nederland een hittegolf. Door de coronamaatrdegelen wordt het steeds moeilijker voor mensen om buiten drukke plekken te vermijden en de emoties lopen steeds hoger op. In Den Haag worden ’traditioneel’ brandkranen weer opengedraaid. In de Schilderswijk loopt dit uit tot dagenlange confrontaties tussen jongeren en de politie. De rellen slaan over naar andere steden, zoals Utrecht en Rotterdam.
Tweede Golf
Richting december lopen de coronacijfers weer op en wordt gesproken van de tweede golf. De druk op de ziekenhuizen wordt groter. Het kabinet waarschuwt dat als de cijfers niet teruglopen, er nieuwe strenge maatregelen moeten volgen. Black Friday zorgt voor overdrukke winkelgebieden.
14 december – Aankondiging Lockdown vanuit het Torentje
In de avond van 14 december wordt dan een rigoreuze aankondiging gedaan. Mede door de zwaarte van de boodschap werd besloten dit niet te doen bij de gebruikelijke persconferenties, maar met een toespraak van Minister-President Mark Rutte vanuit het Torentje. Een locatie waarvandaan zelden een toespraak wordt gehouden.
Rutte noemt het zelf ook een ‘heftig besluit’, maar door de snel toename in het aantal besmettingen zorgt ervoor dat Nederland vijf weken in Lockdown gaat. Zo gaan onder andere non-essentiële winkels, bibliotheken en sportscholen dicht en wordt onderwijs weer op afstand gegeven.
Tegenstanders van de maatregelen staan gedurende de speech buiten lawaai te maken in de hoop de toespraak te verstoren. De onfortuinlijke val van een pan in de Hofvijver zorgde de daaropvolgende dagen voor hilariteit en onsuccesvolle zoektochten naar de pan.
Klein lolmomentje bij de lawaai-#demonstratie tijdens de toespraak van Rutte. #WaitForIt #DasPechPanWeg #toespraakrutte pic.twitter.com/gnucV4K1PJ
— Sebastiaan Barel (@fotograafLdmVbg) December 14, 2020
december – Britse variant doet intrede in Nederland
Hoewel we eindelijk terrein winnen in de strijd tegen corona komt plots het nieuws vanuit het Verenigd Koninkrijk dat er een mutatie van COVID-19 is gesignaleerd. Deze variant, die we de ‘Britse variant’ noemen, is nog besmettelijker en moeilijker te bestrijden.
Het is niet geheel duidelijk wanneer deze variant voor het eerst intrede doet in Nederland, maar halverwege december treft het RIVM de eerste patiënten met deze variant aan verspreid over Nederland. Waar deze personen het hebben opgelopen is niet bekend, geen van de eerste besmette patiënten waren in Engeland geweest.
Basisschool Willibrord in Bergschenhoek blijkt eind december ook een brandhaard als tientallen leerlingen en leerkrachten besmet zijn met de nieuwe variant. Ook komt een besmette lerares te overlijden, al is het niet onderzocht of het daadwerkelijk door het virus komt. Er volgt een groot onderzoek in de gehele gemeente, maar de verspreiding lijkt verder mee te vallen.
23 januari – Invoering avondklok en volgende rellen
Het kabinet heeft het altijd een zware maatregel genoemd die zij enkel ‘achter de hand’ hielden, maar toch kwam het er – op advies van het Outbreak Management Team (OMT) – uiteindelijk van: de avondklok. Vanaf de aankondiging dat de avondklok er toch echt aan kwam, heeft de Tweede Kamer lang gedebatteerd over de uitwerking. Uiteindelijk wordt besloten dat vanaf 23 januari er een avondklok geldt tussen 21.00 en 04.30 uur.
Vanaf de invoering van de avondklok is het in meerdere plaatsen door heel Nederland onrustig. Op Urk trekt de eerste avond een groep jongeren door de plaats en steekt onder andere een corona-teststraat van de GGD in brand. De volgende dag wordt er in Amsterdam en Eindhoven gedemonstreerd tegen de corona-maatregelen en slaan deze demonstraties ook om in rellen en plunderingen.
Vandaag wederom in #Amsterdam geweest op het #Museumplein. Langzaam aan werd het steeds voller op het veld. Zodra de politie mensen aansprak/omriep om weg te gaan, sloeg de sfeer om. Op meerdere plekken volgden aanhoudingen. pic.twitter.com/RLJIxiriTD
— Sebastiaan Barel (@fotograafLdmVbg) January 24, 2021
Na enkele intense dagen voor veel gemeenten keert de rust grotendeels terug. Er blijven wel oproepen, maar hier wordt op dit punt veelal geen gehoor meer aan gegeven. De opruiers op social media – en daarnaast ook vele relschoppers – worden al snel aangehouden en krijgen voor de rechter celstraffen of taakstraffen opgelegd.
23 februari – Versoepeling maatregelen, maar verlenging avondklok
De meest recente ontwikkelingen zijn dat het Kabinet besloten heeft om een aantal maatregelen te versoepelen. Contactberoepen mogen weer aan de slag, en de scholen gaan grotendeels weer over. Ook mogen winkels op afspraak klanten laten komen. Dit komt doordat het aantal mensen in het ziekenhuis en met name op de IC’s redelijk stabiel blijft. Ook is volgens demissionair premier Rutte ‘de rek eruit’ en hebben mensen wat extra ademlucht nodig. De avondklok loopt daarentegen door tot en met 15 maart.
Huidige cijfers
Het huidige cijfer van het aantal besmettingen staat op 1.080.000. Tot nu toe zijn zo’n 41.000 mensen opgenomen (geweest) op een verpleegafdeling van een ziekenhuis en ongeveer 8.700 mensen op de intensive care, blijkt uit gegevens van de Stichting Nationale Intensive Care Evaluatie (NICE). Ruim 15.000 mensen zijn overleden aan het coronavirus. Het besmettingscijfer is echter niet compleet, omdat in het begin niet alle besmette personen zijn getest.