Den Haag – De politie is nog altijd volop bezig met het bezoeken van ruim tweeduizend adressen waar illegaal vuurwerk is bezorgd. Ruim de helft hiervan heeft al politie aan de deur gekregen. De komende weken volgt de rest. De kopers kunnen rekenen op forse straffen.

In totaal is dit jaar 48.000 kilo vuurwerk in beslag genomen. Enkele duizenden kilo’s daarvan zijn aangetroffen bij de huisbezoeken. De politie komt levensgevaarlijke situaties tegen. Niet alleen voor de kopers zelf, maar ook voor de omwonenden. ‘Vorige week nog hebben we proces verbaal opgemaakt tegen iemand die dertig mortierbommen op zolder had opgeslagen’, zegt Ad Nieuwdorp, landelijk vuurwerkexpert binnen de politie. ‘Als daar brand ontstaat, zijn de gevolgen niet te overzien. Ook hebben we meerdere keren geconstateerd dat mensen Cobra’s aan elkaar hadden gebonden. Dat vuurwerk is vreselijk explosief. Er zit flitspoeder in dat met een beetje statische elektriciteit al kan ontploffen. Eén Cobra is al voldoende om een auto op te blazen.’ Vanwege het grote explosiegevaar mag de politie het vuurwerk niet zelf afvoeren. Daarvoor huurt ze een bedrijf in dat is gespecialiseerd in het vervoer van gevaarlijk materiaal.

Poolse websites
Het zware, illegale vuurwerk wordt in toenemende mate besteld bij webshops en in postpakketten verstuurd naar Nederland, soms via andere Europese landen. Dat brengt grote risico’s met zich mee. Postbestellers en medewerkers van distributiecentra krijgen de pakketten in handen zonder dat zij de gevaarlijke inhoud ervan kennen. Twee weken geleden zijn op verzoek van politie en Openbaar Ministerie vier Poolse websites offline gehaald die illegaal vuurwerk verkochten. Daarmee is de verkoop van zwaar illegaal vuurwerk een gevoelige slag toegebracht. ‘Ik denk dat we tachtig procent van de handel hebben stil gelegd’, zegt Nieuwdorp. ‘Onze Poolse collega’s hebben tachtigduizend kilo vuurwerk met bestemming Nederland in beslag genomen. Sindsdien komt er weinig meer binnen.’ Het oprollen van de websites heeft bovendien een schat aan informatie opgeleverd. Die wordt toegevoegd aan gegevens die eerder al waren vergaard uit onderzoek bij financiële instellingen en postbedrijven. Dat leverde al ruim tweeduizend adressen op, die nu worden bezocht. Kopers van vuurwerk die de politie dit jaar weten te ontlopen, worden vastgelegd in de politiesystemen.

Strafbaar feit
Bij de huisbezoeken maakt het in feite niet uit of er daadwerkelijk vuurwerk wordt aangetroffen. ‘Sommige mensen hebben het vuurwerk maanden geleden al ontvangen en afgestoken’, zegt Nieuwdorp. ‘Maar alleen al het per post laten bezorgen van vuurwerk is een strafbaar feit. Zelfs die simpele sterretjes mogen niet worden verstuurd. Als we bijvoorbeeld aan de hand van overboekingen aan webshops kunnen achterhalen dat je vuurwerk hebt laten bezorgen, ben je als rekeninghouder verantwoordelijk.’ Veel mensen realiseren zich niet dat er forse straffen staan op het bezit en vervoer van illegaal vuurwerk. ‘Maar als je wordt gepakt met vuurwerk bega je een misdrijf en heb je een strafblad’, benadrukt Nieuwdorp. ‘Op het bezit van één Cobra staat al een behoorlijke taakstraf. En verkoop je er een aan een minderjarige, dan kan je dat een eis van drie maanden celstraf opleveren. Wie vuurwerk verstuurt via de post kan al gauw rekenen op honderd uur dienstverlening.’ Bovendien wordt de informatie doorgegeven aan de gemeente. Die kan vervolgens een bestuurlijke rapportage opmaken.

Waarschuwingsbrief
Zo’n drieduizend mensen die vorig jaar zijn betrapt met (illegaal) vuurwerk ontvangen de komende periode een waarschuwingsbrief. Zo wil de politie voorkomen dat ze weer de fout ingaan. Alles is gericht op een rustig verloop van de jaarwisseling. Nieuwdorp: ‘Onze boodschap is dat het gebruik van vuurwerk feestelijk moet zijn. Het is bestemd voor vermaak. Niet voor het aanrichten van schade of het veroorzaken van letsel.’

Den Haag – Alles wat zedenslachtoffers kan helpen om aangifte te doen grijpt de politie met beide handen aan. ‘We grijpen iedere gelegenheid aan om de aangifte-drempel zo laag mogelijk te houden’, zegt Walter van Kleef, portefeuillehouder zeden bij de politie.

Onderzoek Inspectie
Hij reageert hiermee op een onderzoek van de Inspectie Justitie en Veiligheid. De inspectie gaat onderzoeken hoe de politie en het Openbaar Ministerie (OM) slachtoffers van zedenzaken opvangen en begeleiden. De Inspectie voert haar onderzoek uit bij de politie-eenheden Den Haag, Rotterdam, Oost-Nederland, Zeeland-West-Brabant en Limburg. Zedendossiers uit 2017 en de eerste helft van 2018 worden onderzocht. Politiemedewerkers worden geïnterviewd.

De Inspectie praat vooral met slachtoffers zelf over de manier waarop met hen is omgegaan. Met haar bevindingen wil de Inspectie het politiecontact met zedenslachtoffers in het proces van de opsporing verbeteren.

De Inspectie richt zich op aanranding en verkrachting. Volgens de Inspectie zijn er drie redenen voor het onderzoek. ‘In haar onderzoek naar een zedenzaak in Hoorn heeft de Inspectie geconcludeerd dat het politieoptreden voortvarender had kunnen zijn. Naar aanleiding hiervan heeft de minister van Justitie en Veiligheid de Tweede Kamer toegezegd nader te laten onderzoeken welke belemmeringen slachtoffers ervaren bij de aangifte van een zedenmisdrijf.’

Belang slachtoffer
De Inspectie kijkt of de slachtoffers in een opsporingsonderzoek correct zijn behandeld. Ook wordt onderzocht of het besluit over het al dan niet vervolgen van een verdachte aan het slachtoffer is meegedeeld. De Inspectie vraagt meerderjarige zedenslachtoffers van deze dossiers om hun medewerking. ‘We werken actief en ten volle mee aan het onderzoek’, zegt Van Kleef. ‘De zedenmedewerkers zijn zeer gedreven om alle mogelijke verbeteringen aan te pakken. Alles staat in het belang van het slachtoffer.’