Reportage Handhaving Capelle aan den IJssel

Waarom Handhavingteams?

De gemeente  Capelle aan den IJssel streeft naar een veilige, hele en schone leefomgeving . Daarom heeft de gemeente Capelle aan den IJssel  Handhavers in dienst. Deze medewerkers dragen op professionele wijze hun steentje bij   aan de veiligheid en leefbaarheid in de gemeente. Zij zijn er dus voor u.

De medewerkers van Handhaving zijn goed geschoold. Dat moet ook wel, ze hebben veel bevoegdheden waarvan zij gebruik kunnen maken. De handhavers zijn enerzijds toezichthouder waaraan u medewerking verplicht bent, anderzijds zijn zij ook BOA, oftewel Buitengewoon Opsporing Ambtenaar. Dat houdt in dat zij personen kunnen bekeuren, staandehouden en een identiteitsbewijs ter inzage mogen vorderen. Ook kunnen zij personen aanhouden, bijvoorbeeld als iemand beledigd of geweld gebruikt. Daarom werken de handhavers ook goed samen met de politie.

De handhavers zijn ook bevoegd om geweld te gebruiken. Helaas is dat soms nodig, maar als dat vermeden kan worden heeft dat uiteraard de voorkeur. De handhavers zijn uitgerust met handboeien en kunnen daarmee een niet-meewerkende verdachte onder controle houden in afwachting van de politie.

VIDEOBEELDEN

Hoe herken ik een medewerker van Handhaving?

Medewerkers van Handhaving zijn over het algemeen te herkennen aan een duidelijk uniform. Het uniform bestaat onder andere uit een bovenshirt met wit en blauw en een zwarte broek. Voor de  Capelse burger zijn zij goed en duidelijk te herkennen. In sommige gevallen werken zij ook in burgerkleding. Om bijvoorbeeld de pakkans te vergroten of een overtreding beter waar te kunnen nemen De handhavers zullen zich bij een staandehouding dan altijd duidelijk legitimeren. Nog niet overal in het land wordt hetzelfde uniform gebruikt. Het ministerie van Veiligheid en Justitie en de Vereniging Nederlandse Gemeenten zijn in overleg over landelijke uniformiteit.

Iedere medewerker van Handhaving wordt speciaal getraind in het omgaan met agressie, veilige werkhouding, benaderingstechnieken en het aanhouden van verdachten. Er zijn verschillende mogelijkheden om een verdachte aan te kunnen houden, bijvoorbeeld met gebruikmaking van de fiets. De opleiding die zij krijgen is nagenoeg hetzelfde als die van de politie op het vuurwapen gebruik na. Een aanhouding te voet wordt ook regelmatig geoefend. De handhavers zijn ook verplicht om getraind te blijven en worden eens per jaar getoetst of zij de procedures goed kunnen uitvoeren. Zo niet, worden de geweldsbevoegdheden afgenomen. Zo kan  er op een veilige manier gewerkt kan worden bij een aanhouding voor de handhaver, maar ook voor de verdachte.

Wat doen zij

De werkzaamheden van de handhavers bestaan onder andere uit het toezicht houden en handhaven op de Plaatselijke verordeningen, waaronder de Algemene Plaatselijke Verordening en de Afvalstoffenverordening. Ook wordt gehandhaafd op andere wetten, als de Wet Milieubeheer, de Visserijwet en de Drank- en Horecawet. . De handhavers zetten zich voornamelijk in op het voorkomen of stoppen van overlast. Schoon, heel en veilig is het uitgangspunt.

De handhavers werken met prioriteiten. Deze zijn bepaald aan de hand van de ergernis Top 5 in Capelle. De ergernis top 5 komt tot stand op basis van de de veiligheidsmonitor van de gemeente. Er wordt vervolgens gewerkt volgens een duidelijk handhavingsbeleid.

De ergernis Top 5 wisselt en wordt zonodig aangepast naar gelang de problemen die er zijn. De ergernis Top 5 bestaat op dit moment uit het bestrijden van Jongerenoverlast, Hondenpoep, het parkeerbeleid, graffiti en zwerfafval. De medewerkers van handhaving zetten zich in om onder andere deze overlast  tot een minimum te beperken.

Vervoersmiddelen

Handhavers van Capelle aan den IJssel surveilleren met de  auto, de bike of te voet. Zo zijn zij zichtbaar aanwezig op straat, toegankelijk en makkelijk aanspreekbaar voor burgers. De handhavers zijn ook aanwezig bij evenementen, de markten en wordt er regelmatig gesurveilleerd in de winkelcentra van Capelle aan den IJssel. Om alle plekken goed te kunnen bereiken wordt er regelmatig met de bike gewerkt. De bikers kunnen zich dan snel verplaatsen en ieder uithoekje  bezoeken. Is assistentie van de bikers elders nodig dan kunnen zij zich alsnog snel verplaatsen

Parkeerbeleid

Capelle aan den IJssel kent geen betaald parkeren. Wel zijn er rondom een aantal winkelcentra blauwe zones. Deze zones zijn ingericht zodat alle bezoekers van de winkelcentra de kans krijgen om te parkeren. Omdat er ook een metrostation nabij de winkelcentra aanwezig zijn, mag er niet langer dan drie uur worden geparkeerd. Dit voorkomt dat alle parkeerplekken bezet blijven door mensen die verder met het openbaar vervoer reizen. Mensen die komen winkelen moeten immers makkelijk kunnen parkeren.

Handhavers treden ook op tegen verkeerd parkeren. Dit kan zijn bij  hinderlijk parkeren waardoor belemmering ontstaat voor hulpdiensten of het onnodig op de stoep parkeren of bij misbruik maken van gehandicapten parkeerplaatsen. Medewerkers van Handhaving maken altijd de afweging of de overtreding afgedaan kan worden met een waarschuwing een bekeuring.

Jongerenoverlast

De handhavers zorgen ervoor dat jongerenoverlast tot een minimum wordt beperkt. De medewerkers weten dan ook precies waar zij moeten zoeken. De locaties die bekend zijn worden iedere dag meegenomen in de surveillance. Ook de wijkagent bemoeit zich met de jongerenoverlast. Door een goede samenwerking kunnen zij de overlast het beste bestrijden. Jongeren die overlast veroorzaken krijgen veelal eerst de mogelijkheid om het zelf op te lossen. Er wordt zoveel mogelijk een gesprek aangegaan met de jongeren en uitleg gegeven over eventuele overlastklachten. Ook hier geldt dat de handhavers de bekeuring als een middel zien en als doel. Waarschuwen en gegevens noteren heeft de voorkeur. Werkt dat niet, dan kan alsnog een bekeuring volgen. Er zijn natuurlijk overtredingen waar een waarschuwing niet op z’n plaats is, dan volgt zonodig direct een bekeuring.

Handhaving controleert ook op alcohol. Het is bijvoorbeeld niet toegestaan om  in de winkelcentra of in alcoholverbodgebieden alcohol te nuttigen of geopend bij je te hebben. Wordt er een overtreding geconstateerd dan kan een bekeuring volgen, maar er wordt ook gewaarschuwd waarbij degene zijn alcoholische drank zal moeten weggooien.

Graffiti is een eveneens groot probleem bij de bewoners. De gemeente heeft speciaal plekken gemaakt waar jongeren zich lekker kunnen uitleven met verfbussen. Als iemand graffiti spuit op een niet daarvoor bestemde plaats  en de dader kan worden achterhaald, zal de veroorzaker aansprakelijk gehouden worden voor de verwijderkosten. Ook wordt dan proces-verbaal opgemaakt. Om graffiti op bijvoorbeeld transformatorhuisjes te voorkomen worden steeds meer van deze ruimtes aan de buitenkant beschilderd met kunst. Dit voorkomt het aanbrengen van graffiti en geeft de omgeving een betere sfeer.

Hondenpoep

Iedereen kent het wel, loop je over straat en je glijd ineens met je schoenen weg. Je kijkt onder je schoen en je ziet dat je het slachtoffer geworden bent van een verse hondendrol. Hondenpoep is een grote ergernis van de Capellenaren. Sinds een aantal jaren  is de gemeente bezig met het bestrijden van de hondenpoep. Bij speelplaatsen of scholen gelden  uitlaatverboden en inmiddels moeten honden overal buiten de losloopzones aangelijnd zijn. Ook rijdt er een speciale hondenpoepzuiger die deze zones, groenstroken en trottoirs zoveel mogelijk vrij houdt van hondenpoep. Echter zijn deze preventieve maatregelen niet genoeg. Handhaving controleert geregeld het uitlaatgedrag van de baasjes, bij overtreding geven zij veelal de mogelijk de hondenpoep het zelf op te ruimen. Als dit niet gebeurt dan kost een illegale hondendrol 130  euro. Wordt een hond uitgelaten op een kinderspeelplaats, dan volgt meestal direct een bekeuring. Hondenpoep op een speelplaats, dat wil je toch niet?

Afval en milieubeheer

De handhavers van Capelle aan den IJssel controleren ook op het verkeerd aanbieden van afval of het achterlaten van consumptieafval op straat. Bij een overtreding proberen de medewerkers van handhaving de dader te achterhalen via onderzoek in het afval. Indien daderinformatie  wordt aangetroffen zullen zij de eigenaren van het afval zoveel mogelijk eerst de mogelijkheid geven om het op te ruimen.

Indien dit niet wordt gedaan zullen de handhavers ervoor zorgen dat het opgeruimd wordt, In sommige situaties kan de overtreder niet meer in de gelegenheid worden gesteld. Als vanwege bijvoorbeeld brandgevaar, stankoverlast direct handelen noodzakelijk is, schromen de handhavers niet om het afval direct weg te laten halen. Zij hebben daar ook bevoegdheden voor.

Door onder andere deze zogeheten bestuursrechtelijke bevoegdheden onderscheiden de handhavers zich van de politie. Bestuursrechtelijk handhaven is in de basis bedoeld om het probleem op te lossen, niet om de overtreder te straffen. De opruimkosten worden dan verhaald op de overtreder. Dat kan hoog oplopen en is vaak zelfs effectiever dan een bekeuring. Als een gedraging zo erg is, kan ook voor beide sancties worden gekozen. Denk maar eens opzettelijk weggieten van olie in het riool. Dat is een forse milieuovertreding. De overtreding wordt dan gestraft met een hoge bekeuring, maar het reinigen van het riool wordt dan ook verhaald.

Ook bij het vervuilen van het wegdek wordt onderzoek naar de dader verricht. Alle kosten zullen dan eveneens worden verhaald op de veroorzaker. In geval van een ongeval wordt er ook gekeken of de kosten verhaald kunnen worden op de veroorzaker, dat gaat veelal via de verzekering van de veroorzaker.

Surveillances

De medewerkers van Handhaving zijn veel op straat om toezicht te houden en te surveilleren. Zo lopen zij door de donkere straatjes van de wijken om te controleren op bijvoorbeeld inbraak gevoeligheid. Ook wordt er in winkelcentrums en op evenemententerrein zichtbaar gesurveilleerd om de burger een veilig gevoel te geven. Eventuele misstanden worden dan ook snel opgemerkt door de handhavers.

Tijdens die surveillances is er bijvoorbeeld goed contact met de winkeliers. Zo kunnen zij samen met Handhaving goede afspraken maken als het gaat over een onveilig gevoel of bijvoorbeeld afvalbeheer. Ook lopen de Handhavers om te kijken hoe gesteld is met de inbraakveiligheid in de wijk. Zij controleren dan of bewoners bijvoorbeeld geen prullenbakken in de achterpaden hebben laten staan. Ook wordt er gekeken of tuin- en achterdeuren wel op slot zitten. En wat blijkt, niet alle deuren zijn afgesloten en veelal zijn de mensen niet eens thuis.

Hulpverlenende taak

Handhavers zijn ook hulpverleners! Medewerkers van handhaving kunnen in het geval van een ongeval assisteren bij de overige hulpdiensten. Alle medewerkers krijgen een opleiding EHBO  met AED gebruik en zijn opgeleid als verkeersregelaar. Bij incidenten in de gemeente worden zij kennis gegeven en kunnen dan ter plaatse worden gevraagd.

Ook regelen de handhavers het verkeer bij een gevaarlijke situatie als olielekkages of gevaarlijke situaties op en langs de weg en zorgen zij tevens voor het veilig maken en herstellen van de buitenruimte of het wegdek. De voertuigen die hen daarmee ondersteunen zijn uitgerust met oranje signaalverlichting.

In geval van een ramp of grote calamiteit levert de afdeling Handhaving ook een Officier van Dienst Bevolkingszorg.  Deze functionaris heeft op dat moment ter plaatse de coördinatie over de gemeentelijke inzet en overlegt  met de andere hulpdiensten. Gemeentelijke processen worden zonodig opgestart.  De OVD-Bz regelt ook  een opvanglocatie in geval van een evacuatie of ontruiming van een groot aantal woningen bij bijvoorbeeld brand.

 24-uurs piket

Voor kleinere calamiteiten of ongevallen, waarbij gemeentelijke inzet noodzakelijk is, is de afdeling Handhaving met 4 piketmedewerkers 24 uur per dag bereikbaar voor de hulpdiensten. Telefonisch of per pager worden zij gealarmeerd en gaan ter plaatse om acties uit te zetten.

Verschillen met politiewerk

Een groot verschil tussen een handhaver en een politieagent is dat de handhavers naast strafrechtelijk ook bestuursrechtelijk kunnen optreden en de politie voornamelijk strafrechtelijk optreedt. Ook richten de handhavers zich voornamelijk op overlastbestrijding en de politie op criminaliteit.

Dit betekent dat een handhaver bij een overtreding meer kan doen dan alleen een bekeuring uitschrijven. Een handhaver heeft onder andere ook de mogelijkheid om bij een overtreding die steeds  herhaald wordt, een dwangsom op te leggen. Werkt bijvoorbeeld een bekeuring onvoldoende omdat een overtreder deze netjes betaald maar de overtreding niet stopt, kan een dwangsom worden opgelegd. Wordt de overtreding dan nogmaals herhaald, wordt naast een bekeuring ook de dwangsom verbeurd. Dit zijn veel hogere bedragen en heeft een preventieve werking. Immers, pleeg je de overtreding niet, wordt ook de dwangsom niet geïnd.

Ook kan een handhaver monsters nemen om bewijsmateriaal te verzamelen, zich toegang verschaffen tot afgesloten terreinen om een strafbaar feit te constateren en kan goederen in beslag nemen. In sommige gevallen worden goederen pas teruggegeven aan de eigenaar tegen betaling van de kosten. Tot slot controleren handhavers ook  vergunningen voor onder andere evenementen en de horeca. Het is belangrijk dat vergunningvoorschriften worden nageleefd om misstanden te voorkomen.

Bij een overtreding wordt een vergunninghouder gesommeerd de overtreding te stoppen en het probleem op te lossen.  Werkt dit niet, of zijn de misstanden te groot of is er een te groot risico m.b.t. de openbare orde en/of veiligheid, dan  kan een vergunning worden ingetrokken of kunnen beperkingen worden opgelegd.

Dus een Handhaver is geen bonnenschrijver?

In de volksmond wordt vaak gezegd dat een handhaver een bonnenschrijver van de gemeente is. Dit blijkt dus niet het geval te zijn, de handhavers schrijven inderdaad ook wel een bekeuring uit, echter is dit maar een klein onderdeel van hun werkzaamheden. Het uitgangspunt is het oplossen van het probleem. Een bekeuring is daar slechts een middel voor, maar zoals gezegd zeker niet het doel. Kan het probleem worden opgelost met een waarschuwing of een goed gesprek dan heeft dat de voorkeur. Lukt dat niet of laat de overtreding zelf het niet toe, dan is er de mogelijkheid te bekeuring of bestuursrechtelijke sancties op te leggen.  De handhavers dragen bij aan een schone leefbare en veilige gemeente.

Samenwerking

Handhaving werkt nauw samen met de andere hulpdiensten. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de politie, de brandweer, de milieudienst Rijnmond en het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpernerwaard. Vooral de wijkagenten hebben goed contact met de handhavers en andersom. Ook wordt er goed samengewerkt met de directe hulpverlening van de politie in bijvoorbeeld het geval van een aanhouding of een ongeval of calamiteit.

In geval van een aanhouding door de handhavers wordt een arrestant door de politie overgebracht naar het politiebureau en wordt een verdachte voorgeleid aan een (hulp)officier van Justitie. Helaas komt het regelmatig voor dat een handhaver beledigd of bedreigd wordt tijdens zijn of haar werkzaamheden. Dit wordt dan ook zwaar bestraft. Geweld tegen handhavers wordt niet getolereerd.

Interview met Ans Hartnagel Wethouder Veilig

Slotwoord

Nieuws op Beeld heeft deze reportage gemaakt in samenwerking met Handhaving Capelle aan den IJssel. Voice-over door Jan Middelkoop van Radio Capelle.

Met deze reportage is een beeld uit de praktijk gegeven van de handhavers Capelle aan den IJssel. Een team dat zich enthousiast inzet voor een veilig en leefbaar Capelle!