De FIOD heeft gisteren, onder leiding van het Functioneel Parket, 15 adressen doorzocht en 10 aanhoudingen verricht in het kader van een grootschalig internationaal bitcoins onderzoek. De doorzoekingen vonden plaats in Rotterdam, Zoetermeer, Almere, Dordrecht, Zaandijk, Schiedam, ‘s-Gravenhage en Putten. Er is beslag gelegd op luxe voertuigen, contanten, bankrekeningen en, door middel van rechtshulpverzoeken aan de VS, Australië, Litouwen en Marokko, op goederen waaronder bitcoins accounts. Tevens zijn er grondstoffen voor de vervaardiging van XTC aangetroffen.

Aanleiding
Het onderzoek is gestart naar aanleiding van signalen van banken over het overschrijven van grote geldbedragen, waarbij steeds en direct na ontvangst van een geldbedrag dit contant werd opgenomen.

Dark web
Zoals de eerlijke burger handelt via websites als E-bay en Marktplaats, hebben criminelen hun eigen vraag-en-aanbod-websites, die te vinden zijn op het ‘Dark Web’. Het Dark Web is een deel van het internet dat moeilijker toegankelijk is voor de gemiddelde internetgebruiker. Het Dark Web wordt niet in kaart gebracht door de gebruikelijke zoekmachines. In de criminele wereld worden op dergelijke websites (zoals Silk Road) diensten en of goederen op het Dark Web aangeboden en verkocht waar men elkaar met bitcoins betaalt.

Verdachten
In dit onderzoek zijn verschillende verdachten in beeld gekomen: de criminele ‘handelaren’ op Dark Web die met bitcoins betalen en de zogenaamde ‘bitcoin-cashers’ die de bitcoins van deze handelaren, tegen betaling, omwisselen in contanten. Zowel de handelaren als de bitcoin-cashers zijn als verdachte aangemerkt waarbij de bitcoincashers zijn aangemerkt als hoofdverdachten in dit onderzoek. Alle 10 verdachten worden verdacht van witwassen.

Werkwijze
De bitcoincashers kopen bitcoins van handelaren die deze bitcoins vermoedelijk hebben verkregen door te handelen in illegale goederen op Dark Web waarbij bitcoins als betaalmiddel worden gebruikt. De bitcoincashers verkopen vervolgens op legale bitcoinplatforms deze bitcoins voor euro’s aan zogenaamde exchange-kantoren. De opbrengsten, de euro’s, van deze verkopen worden na ontvangst op de bankrekening contant opgenomen. Vermoedelijk gaat het hierbij om vele miljoenen euro’s.

Bitcoinhandel
De bitcoinhandel is niet gereguleerd en onttrekt zich aan het toezicht van de regelgever en financiële toezichthouders. Het is daarom een aantrekkelijk middel voor criminelen om crimineel verkregen geld wit te wassen. Het onderzoek heeft echter aangetoond dat het Dark Web geen anonimiteit garandeert en dat FIOD ook hier het recherchewerk kan doen. FIOD en OM zullen hun bevindingen delen met AFM en de Nederlandse Vereniging van Banken.